श्रेणीसाठी संग्रह: संधिवात

आपल्याला सेरोनॅगेटिव्ह आर्थरायटिसबद्दल माहित असले पाहिजे अशी प्रत्येक गोष्ट (ग्रेट गाइड)

संधिशोथ एक स्वयंप्रतिकार, तीव्र संधिशोथ निदान आहे - याला संधिवात देखील म्हणतात. या स्थितीमुळे सांधे दुखी, सूज आणि कडक होणे होते. सेरोनॅगेटिव्ह आणि सेरोपोजिटिव्ह आर्थरायटिसिससह बरेच प्रकार आहेत. या लेखात आम्ही दुर्मिळ प्रकार - सेरोनॅगेटिव्ह आर्थरायटिसवर बारीक नजर टाकतो. म्हणजेच, त्या व्यक्तीस संधिवात आहे - परंतु रक्त तपासणीवर परिणाम होत नाही. ज्यामुळे निदान अधिक कठीण होऊ शकते.

- सेरोनॅजेटिव्ह विरूद्ध सेरोपोजिटिव्ह र्यूमेटिक आर्थराइटिस

संधिवात असलेल्या बहुतेक लोकांमध्ये सिरोपोसिटिव्ह गठियाचा प्रकार असतो. याचा अर्थ असा आहे की त्यांच्यात रक्तातील "अँटी-सायक्लिक साइट्रिलिनेटेड पेप्टाइड" (अँटी-एसएसपी) अँटीबॉडीज असे पदार्थ आहेत, ज्यास संधिवात घटक देखील म्हणतात. या औषधाच्या उपस्थितीची तपासणी करून डॉक्टर सेरोपोजिटिव गठियाचे निदान निर्धारित करू शकतो.

जेव्हा संधिवात असलेल्या व्यतिरिक्त या अँटीबॉडीज नसतात तेव्हा त्या स्थितीस सेरोनेझिव्ह आर्थरायटिस म्हणतात. सेरोनॅगेटिव्ह आर्थरायटीस असलेल्यांना शरीरात इतर अँटीबॉडीज असू शकतात किंवा चाचण्यांमध्ये असे दिसून येते की त्यांच्यात अजिबात अँटीबॉडी नसतात.

तथापि, हे शक्य आहे की ते आयुष्याच्या नंतरच्या टप्प्यावर प्रतिपिंडे विकसित करतात. असे झाल्यास, डॉक्टर निदान बदलून सिरोपोसिटिव्ह संधिवात करतात. सेरोपेटिव्ह आर्थरायटिसिस सेरोपोजिटिव्ह आर्थरायटीसच्या तुलनेत लक्षणीय दुर्लभ आहे.

या लेखात आपण सेरोनेझिव्ह गठियाची लक्षणे आणि उपचार पर्यायांबद्दल अधिक जाणून घ्याल.

सेरोनॅगेटिव्ह संधिशोथाची लक्षणे

सेरोनॅजेटिव्ह आर्थरायटिसची लक्षणे सेरोपोजेटीव्ह व्हेरियंटमध्ये सापडलेल्या प्रमाणेच आहेत.

त्यामध्ये पुढील गोष्टींचा समावेश आहे:

• सांधे दुखी, सूज आणि लालसरपणा

• कडकपणा, विशेषत: हात, गुडघे, पाऊल, कुल्ले आणि कोपर

• सकाळी कडक होणे 30 मिनिटांपेक्षा जास्त काळ टिकेल

• सतत दाह / दाह

• शरीराच्या दोन्ही बाजूंच्या सांध्यावर पुरळ उठण्याची लक्षणे

• संपुष्टात येणे

रोगाच्या सुरुवातीच्या काळात, या लक्षणे हात आणि पायांच्या लहान सांध्यावर सर्वाधिक परिणाम करतात. तथापि, ही स्थिती कालांतराने इतर सांध्यावर परिणाम करण्यास सुरवात करेल - कारण त्यात प्रगती होत आहे. वेळोवेळी लक्षणे देखील बदलू शकतात.

काही तज्ञांचे मत आहे की सेरोपोजेटीव्ह संधिरोगापेक्षा सेरोनॅजेटिव्ह आर्थरायटिसचा रोगनिदान योग्य आहे. त्यांचा असा विश्वास आहे की antiन्टीबॉडीजची कमतरता ही लक्षण असू शकते की सेरोनॅजेटिव्ह आर्थरायटिस हा संधिवातचा सौम्य प्रकार आहे.

काहींसाठी तथापि, या रोगाचा कोर्स अगदी तशाच प्रकारे विकसित होऊ शकतो आणि कधीकधी निदान कालांतराने सिरोपोसिटिव्हमध्ये बदलेल. हे देखील शक्य आहे की सेरोनॅगेटीव्ह आर्थरायटिस असलेल्या व्यक्तीस आयुष्यात नंतरचे ऑस्टिओआर्थरायटिस किंवा सोरायटिक आर्थरायटिससारखे इतर रोगांचे निदान देखील होऊ शकते.

अभ्यास (1) असे आढळले की सेरोएजेटिव्ह आर्थरायटीस ग्रस्त सहभागींना सेरोपोजिटिव्ह प्रकारांपेक्षा काही प्रमाणात या स्थितीतून बरे होण्याची शक्यता असते, परंतु त्या दोन आजारांवर ज्यांचा परिणाम झाला त्यामध्ये सामान्यत: फारसा फरक नव्हता.

कारणे आणि जोखीम घटक

जेव्हा रोगप्रतिकारक शक्ती चुकून शरीरात निरोगी ऊतकांवर किंवा स्वत: च्या पेशींवर हल्ला करते तेव्हा एक ऑटोइम्यून रोग होतो. जेव्हा आपल्याला संधिवात असते तेव्हा ते बहुधा सांध्याभोवतीच्या संयुक्त द्रवपदार्थावर हल्ला करते. यामुळे कूर्चा खराब होतो, ज्यामुळे सांध्यामध्ये वेदना आणि जळजळ (जळजळ) होते. दीर्घकाळापर्यंत, कूर्चाला मोठे नुकसान होऊ शकते आणि हाड थकू शकते.

हे कशासाठी होते हे आरोग्य व्यावसायिकांना ठाऊक नसते, परंतु संधिवात असलेल्यांपैकी काहीजणांच्या रक्तामध्ये heन्टीबॉडीज असतात ज्याला वायूमॅटिक घटक म्हणतात. हे जळजळ होण्यास शक्य आहे. तथापि, संधिवात असलेल्या प्रत्येकामध्ये हा घटक नसतो.

वर नमूद केल्याप्रमाणे, सेरोपोजिटिव्ह आर्थरायटिस ग्रस्त संधिवात असलेल्या घटकांकरिता सकारात्मक चाचणी घेईल, तर सेरोनॅजेटिव्ह संधिरोग असणार नाहीत. हे प्रकरण का आहे आणि त्याचा अर्थ काय आहे यावर अद्याप तज्ञ संशोधन करीत आहेत.

फुफ्फुस किंवा तोंडाशी संबंधित ट्रिमरिंग रोगाची घटना - जसे की हिरड्यांचा रोग - संधिवात वाढीसाठी भूमिका निभावण्यासाठी देखील पुष्कळ पुरावे आहेत.2).

जोखीम घटक

काही लोकांना संधिवातचे काही प्रकार विकसित होण्याची अधिक शक्यता असते. जोखीम घटक सीरोपोजिटिव्ह आणि सेरोनॅजेटिव्ह गठिया दोन्हीसाठी तुलनेने समान आहेत आणि यात समाविष्ट आहेत:

• अनुवांशिक घटक आणि कौटुंबिक इतिहास

• पूर्वी विशिष्ट जीवाणू किंवा विषाणूजन्य संक्रमण

• धूम्रपान किंवा दुसर्‍या हाताच्या धुराचा संपर्क

• वायू प्रदूषण आणि विशिष्ट रसायने आणि खनिजांचा संपर्क

• लिंग, संधिवात असलेल्यांपैकी 70% महिला आहेत

• वय, जेव्हा परिस्थिती सामान्यत: 40 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान विकसित होते.

दोन्ही प्रकारच्या संधिवात एकंदरीत जोखीम घटक समान असले तरी, 2018 च्या अभ्यासाच्या लेखकांनी असे नमूद केले आहे की लठ्ठपणा आणि धूम्रपान हे सेरोनॅजेटिव्ह गठियामागील सर्वात सामान्य जोखीम घटक आहेत आणि विशिष्ट विशिष्ट अनुवांशिक वैशिष्ट्यांनुसार लोक विविध प्रकारचे संधिरोग विकसित करतात असे दिसते.3). संशोधनात असेही सुचविले गेले आहे की सेरोनॅजेटिव्ह आर्थरायटिस झालेल्या लोकांना उच्च रक्तदाब होण्याची शक्यता जास्त आहे.

सेरोनॅगेटिव्ह संधिशोथ चाचणी आणि निदान

डॉक्टर काही चाचण्या करण्याव्यतिरिक्त, त्या व्यक्तीला त्याच्या लक्षणांबद्दल विचारेल. याची पर्वा न करता, संधिवातसदृश संधिवात असलेल्या लोकांमध्ये संधिवात कारकांची तपासणी करणारी रक्त चाचणी नकारात्मक असेल. हे निदान प्रक्रिया अधिक कठिण करू शकते.

जर एखाद्या व्यक्तीस संधिवात दर्शविणारी लक्षणे दिसली तर संधिवात जर त्याच्या रक्तामध्ये आढळली नाही तरीही डॉक्टर त्या अवस्थेचे निदान करु शकतो. काही प्रकरणांमध्ये हे शक्य आहे की डॉक्टरांनी एक्स-रेची हाड किंवा कूर्चा वर पोशाख व अश्रु आले आहेत की नाही हे तपासून पाहण्याची शिफारस केली.

सेरोनॅगेटिव्ह आर्थरायटिसचा उपचार

सेरोनॅगेटीव्ह आर्थरायटिसवरील उपचारांमध्ये मुख्यत: स्थितीचा विकास कमी करणे, सांधेदुखीचे प्रतिबंध आणि लक्षणेपासून मुक्त होण्यावर लक्ष केंद्रित केले जाते. जळजळ पातळी कमी करणे आणि रोगाचा शरीरावर होणारा परिणाम कमी केल्याने भविष्यात हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग होण्याचा धोका कमी होतो.

व्यायामाद्वारे हे देखील दिसून आले आहे की हे शरीरात दाहक-विरोधी परिणामास उत्तेजन देऊ शकते आणि अशा प्रकारे लक्षणांपासून मुक्त होणार्‍या उपचारांचा भाग बनू शकते. बर्‍याच लोकांना असे वाटते की हलका व्यायाम सर्वोत्तम कार्य करतो - खाली दिलेल्या व्हिडिओमध्ये दर्शविल्याप्रमाणे:

विनामूल्य सदस्यता घ्या आमच्या YouTube चॅनेलवर अधिक व्यायाम कार्यक्रमांसाठी.

संधिवात साठी स्व-मदत करण्याची शिफारस केली जाते

• संक्षिप्तीकरण ध्वनी (जसे की कम्प्रेशन मोजे जे घसा स्नायूंमध्ये रक्त परिसंचरण वाढविण्यास योगदान देतात किंवा विशेषतः अनुकूलित केलेले कॉम्प्रेशन ग्लोव्ह्ज हातात संधिवाताच्या लक्षणांविरूद्ध)

कम्प्रेशन ग्लोव्हजबद्दल अधिक वाचण्यासाठी प्रतिमेवर क्लिक करा.

• पायाचे बोट काढणारे (अनेक प्रकारच्या संधिवातामुळे वाकलेली बोटं होऊ शकतात - उदाहरणार्थ हातोडीची बोटं किंवा हॅलक्स व्हॅलगस (वाकलेला मोठा पायाचा अंगठा) - पायाचे बोट लावणारे यापासून सुटका करण्यास मदत करतात)
• मिनी टेप (वायूमॅटिक आणि तीव्र वेदना असलेल्या बर्‍याचजणांना असे वाटते की सानुकूल इलॅस्टिक्ससह प्रशिक्षण देणे सोपे आहे)
• कारक बिंदू बॉल्स (दररोज स्नायूंचे कार्य करण्यासाठी स्वयं-मदत)
• अर्निका मलई किंवा उष्णता कंडीशनर (बर्‍याच लोक वेदना कमी झाल्यास तक्रार करतात. उदाहरणार्थ, अर्निका क्रीम किंवा उष्णता कंडीशनर वापरल्यास)

- कडक सांधे आणि घश्याच्या स्नायूमुळे होणार्‍या वेदनांमुळे बरेच लोक अर्निका क्रीम वापरतात. त्याबद्दल अधिक वाचण्यासाठी वरील प्रतिमेवर क्लिक करा अर्णिक्रैम आपल्या काही वेदना परिस्थितीपासून मुक्त होण्यास मदत होते.

लक्षण उपचार

सांधेदुखीच्या लक्षणांपासून मुक्त होण्यासाठी उपलब्ध असलेल्या काही पर्यायांमध्ये नॉन-स्टेरॉइडल अँटी-इंफ्लेमेटरी ड्रग्स (एनएसएआयडी) आणि स्टिरॉइड्स यांचा समावेश आहे.

जेव्हा आपला उद्रेक होतो तेव्हा सामान्य वेदनाशामक वेदना आणि सूजवर उपचार करू शकतात परंतु ते रोगाच्या कोर्सवर परिणाम करीत नाहीत. उद्रेक झाल्यास किंवा विशिष्ट संयुक्त भागात लक्षणे तीव्र असतात तेव्हा जळजळ व्यवस्थापित करण्यात स्टिरॉइड्स मदत करू शकतात. दुर्दैवाने, तेथे बरेच दुष्परिणाम आहेत, म्हणून स्टिरॉइड्स नियमितपणे वापरू नयेत. सर्व औषधांच्या वापराबद्दल आपल्या जीपीशी चर्चा केली पाहिजे.

प्रक्रिया धीमा करण्यासाठी

अट चा अभ्यास धीमा करण्यासाठी बनवलेल्या पर्यायांमध्ये रोग-सुधारित एंटीर्यूमेटिक औषधे (डीएमएआरडी) आणि लक्ष्यित थेरपी यांचा समावेश आहे.

डीएमएआरडी रोगप्रतिकारक शक्तीचे कार्यप्रणाली बदलून गठियाच्या विकासास कमी होण्यास मदत करू शकते. मेथोट्रेक्सेट (र्यूमेट्रेक्स) अशा डीएमएआरडीचे एक उदाहरण आहे, परंतु जर औषध कार्य करत नसेल तर डॉक्टर देखील पर्याय देऊ शकतात. डीएमएआरडी औषधे वेदना वाढीस मदत पुरवत नाहीत, परंतु संधिवात असलेल्या लोकांच्या संधिवात हळूहळू नष्ट होणारी दाहक प्रक्रिया अवरोधित करून ते लक्षणे कमी करून सांधे राखण्यास मदत करतात.

सेरोनॅगेटिव्ह आर्थरायटिससाठी आहार

अभ्यासांनी असे सुचवले आहे की काही पदार्थांचे सेवन केल्याने संधिवातची लक्षणे व्यवस्थापित करण्यास मदत होऊ शकते. तथापि, ज्या लोकांना अट आहे त्यांनी विशेष आहार योजनांचा प्रयत्न करण्यापूर्वी एखाद्या डॉक्टरांशी बोलले पाहिजे.

काही लोक वनस्पती-आधारित पदार्थांवर जोर देऊन प्रक्षोभक आहारांवर चिकटून राहणे निवडतात. असे दिसते आहे की ओमेगा -3 फॅटी idsसिडचा दाहक-विरोधी प्रभाव आहे आणि घसा सांध्यातील वेदना आणि कडकपणापासून मुक्त होऊ शकतो. आपल्याला फिश ऑइलमधून हे फॅटी idsसिडस् मिळतात. म्हणून, हेरिंग, सॅमन आणि ट्यूनासारख्या पातळ थंड पाण्यातील मासे खाण्यास मदत होते.

ओमेगा -6 फॅटी idsसिडस् कॉर्न, केशर सोयाबीन आणि सूर्यफूल तेलात आढळतात. जास्त ओमेगा -6 संयुक्त दाह आणि जास्त वजन होण्याचा धोका वाढवते.

इतर खाद्यपदार्थ ज्यात जळजळ वाढते हे समाविष्ट आहे:

• हॅमबर्गर, कोंबडी आणि ग्रील्ड किंवा खोल-तळलेले मांस

• चरबी, प्रक्रिया केलेले मांस

• प्रक्रिया केलेले पदार्थ आणि उच्च संतृप्त चरबीयुक्त पदार्थ

• उच्च साखर आणि मीठ पातळी असलेले अन्न

• तंबाखूचा धूम्रपान आणि मद्यपान जास्त प्रमाणात गठियाची लक्षणे देखील वाढवू शकतात.

जे धूम्रपान करतात त्यांनी शक्य तितक्या लवकर आपल्या डॉक्टरांशी धूम्रपान बंद करण्याबद्दल बोलावे. धूम्रपान संधिवात वाढवू शकते आणि वाढीस तीव्रता आणि वेगवान विकासास कारणीभूत ठरू शकते.

सारांश

ज्या लोकांना सेरोनॅगेटीव्ह आर्थरायटिस आहे त्यांच्यात सामान्य गठियाची लक्षणे सारखीच आहेत, परंतु रक्त चाचण्यांमधून असे दिसून येते की त्यांच्या रक्तामध्ये वायूमॅटिक घटक नाहीत. हे प्रकरण का आहे यावर तज्ञ अद्याप संशोधन करत आहेत.

सेरोनॅजेटिव्ह आर्थरायटीस ग्रस्त असणा for्यांचा दृष्टिकोन सेरोपोजेटीव्ह व्हेरिएंट सारख्याच प्रकारे दिसते. कधीकधी भविष्यातील रक्त चाचणी वेळोवेळी रक्तातील वायूमॅटिक घटकांची वाढ प्रकट करू शकतात.

सर्वोत्तम उपचार म्हणजे काय याबद्दल डॉक्टर सल्ला देऊ शकतात, परंतु आरोग्यदायी आहार आणि नियमित शारीरिक हालचालींसारख्या जीवनशैलीतील बदलांमुळे रोगाच्या व्यवस्थापनास मदत होते.